Cep telefonu, bilgisayar, fırın gibi elektrikle çalışan bütün cihazlar elektromanyetik ışık yayar. SAR elektromanyetik ışınların insan vücudu tarafından emilme (soğurulma) ölçüsüdür. İngilizce “Specific Absorption Rate” nin kısaltmasıdır. Türkçe olarak “Özgül Emilim Oranı” anlamına gelir. 1 kilogram dokunun yuttuğu elektromanyetik güçtür. Birimi Watt/Kilogram (W/kg)’dır. Vücut tarafından yutulan bu enerji ısı enerjisine dönüşür. Bu nedenle uzun süre cep telefonu ile konuştuğumuz zaman konuştuğumuz bölgede ısınma gerçekleşir.
Telefonlarda SAR Değeri: Neden Önemli Ve Nasıl Ölçülür?
SAR değerinin önemini kavramak için, kablosuz cihazların, özellikle de akıllı telefonların, yaydığı radyasyonun insan sağlığına etkisini anlamak gerekmektedir. Bilim insanları, yüksek SAR değerine sahip cihazların kullanımının, uzun vadede çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirtmektedirler. Bu nedenle, SAR değeri yüksek olan bir telefonun sürekli olarak kullanılması, sağlık risklerini arttırabilir. SAR değeri, genellikle laboratuvar ortamında, telefonun maksimum gücüyle çalışırken ölçülür. Bu ölçüm, telefonun vücuda en yakın olduğu noktadan yapılır. Uluslararası standartlara göre, telefonların SAR değeri, bir gram doku başına watt cinsinden ifade edilir. Birçok ülkede, telefonların maksimum SAR değerinin 1.6 W/kg olması gerekmektedir.
SAR Değeri Nasıl Anlaşılır?
1 – Telefonun Ayarlar Menüsü
Akıllı telefonunuzun ayarlar bölümünde yer alan Yasal Bilgilendirme menüsünde RF (Radyo Frekansı) başlığı altında bu değerler yer alır. Android tarafında bu menü farklılık gösterse de eğer iOS cihaz kullanıyorsanız ilgili menüye aşağıdaki adımlardan kolayca ulaşabilirsiniz:
Ayarlar > Genel > Hakkında > Yasal > RF’ye Maruz Kalma
2 – Telefon Kullanım Kılavuzu
Akıllı telefonların kullanım kılavuzlarına pek bakmasak da, burada hayati bilgiler yer alıyor. Bu bilgilerden biri de elbette RF değerleri, yani SAR değerleri. Kullanım Kılavuzunu inceleyerek siz de telefonunuzun SAR değeri hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
3 – Üreticilerin Web Siteleri
Birçok akıllı telefon üreticisi model numarası üzerinden SAR değeri sorgusuna imkan sağlıyor. Bu sitelerde bölgenizi ve model seri numaranısını yazmanız yeterli oluyor.
SAR Değeri Nelere Bağlı Olarak Değişir?
– Çift hatlı telefonun tek hatlı telefona oranla yaydığı SAR değeri daha yüksektir.
– GSM Operatörünün çekim gücünü az ise daha yüksek SAR değeri ile konuşursunuz.
– Herhangi bir araçla seyir halinde iken cep telefonunun yaydığı SAR değeri artar. Çünkü seyir halinde farklı baz istasyonlarından bağlantı kurulmaya çalışılır. Baz istasyonlarının sürekli değişmesi SAR değerinin artmasına neden olur.
– Telefon alırken düşük SAR değerlerine sahip olasına özen gösterin.
– İyi çekmeyen yerlerde konuşmayın. Asansör gibi kapalı alanlarda yayılan SAR değeri artacaktır. Metali aşmak için daha fazla enerji harcayacaktır.
– 3G ve Wifi gerekli değil ise açık bırakmayın, yayılan SAR miktarı artacaktır.
– Kalabalık ortamlarda cep telefonunu kullanmayın. Birçok kişinin aynı anda cep telefonunu kullanması sayılan SAR değerini de artıracaktır.
– Ucuz taklit Çin malı telefonların yayacağı SAR değeri fazla olacaktır.
– Arama tuşuna bastıktan sonra karşı tarafın sesi gelene kadar kulağınıza koymayınız, telefon ilk arama sırasında yüksek SAR yayacaktır.
– Kulaklıkla veya eller serbest (freehands) ile konuştuğumuzda daha az SAR almaktayız.
– Uzun süre telefonla konuştuğumuzda vücudun alacağı SAR artacaktır.
Cep telefonunun SAR Değerinin Yüksek Olması Sağlığı Nasıl Etkiler?
Kısa Vadeli Zararları (24 saat)
Kalp rahatsızlıkları, kulak çınlaması ve kulaklarda ısınma, hafıza zayıflaması ve beyin tümörü riski, yoğun stres ve yorgunluk hissi, kalıcı işitme bozuklukları, görüş alanında daralma, kan hücrelerinin bozulması, baş ağrıları ve sersemleme, bağışıklık sisteminin bozulması, konsantrasyon ve dikkat bozulması, kadınlarda düşük riskinin artması örnek olarak verilebilir.
Uzun Vadeli Zararları (10 yıl)
Yüksek tansiyon, genetik yapının bozulması, beyaz kan hücresi (lenfoma) kanseri, cilt kanseri, kan beyin bariyerinin zedelenmesi örnek verilebilir.
